Jest 7 skoków rozwojowych jakie występują w ciągu pierwszego roku życia dziecka. Nie są to okresy związane z rozwojem fizycznym ale rozwojem układu nerwowego czyli psychicznym. Rozwoj mozgu i systemu nerwowego sprawia, ze dzieci poddawane sa jeszcze wiekszym bodzcom doznaniowym niz dotychczas, stad stres, trudnosci w zasypianiu i ogolny niepokoj. Nie martw sie, to potrwa (jesli taka jest przyczyna) ok tygodnia. Kazdy skok poprzedzony jest bezposrednio okresem kiedy dziecko jest marudne, ma problemy ze spaniem i wymaga wiecej uwagi od rodziców. Moze niekiedy sie wydawac, ze dzieci nawet cofnely sie w swoim rozwoju, natomiast gdy nastepuje sam skok czesto ma sie wrazenie, ze dziecko nauczylo sie wielu nowych rzeczy doslownie przez jedna noc. Na poczatku okresy sa krótkie, moga trwac pare dni a im dziecko jest starsze, tym okresy te sa dluzsze. (uwaga od autora: dzieci urodzone np. 2 tyg pozniej przechodza swoj skok 2 tyg wczesniej i odpowiednio dzieci urodzone wczesniej przechodza to pozniej. Wszystko zwiazane jest z rozwojem mozgu dziecka). 

Okresy skokow: 

5 tygodni (wrazenia), 
7-9 tygodni (wzory), 
11-12 tygodni (niuanse), 
14-19 tygodni (wydarzenia), 
22-26 tygodni (relacje- lek separacyjny), 
33-37 tygodni (kategorie), 
41-46 tygodni (sekwencje), 
ok. 55 tyg lub prawie 13 miesiecy, 
ok. 64 tyg lub prawie 15 miesiecy, 
ok. 75 tyg lub 17 miesiecy 

Jakie sa symptomy kolejnego skoku? Przewaznie dziecko "chce z powrotem do mamy", zaczyna byc marudne, wymaga ciaglej uwagi, gorzej je, gorzej spi lub nagle przestaje robic to czego sie juz nauczylo tak jakby cofalo sie w swoim rozwoju, Nastepnie odczucia matek (niesamowite, czytajac mialam wrazenie jakby ktos o mnie i moim dziecku napisal!). Taki kryzys jet dla mamy i dziecka bardzo stresujący bo z punktu widzenia dzidzi nagle wszystko się w jego światku zmienia i jest przestraszone, stąd to wiszenie na mamie i cycku- bo tam czuje się najbezpieczniej. Mamy czują się sfrustrowane ciągle płaczącym dzieckiem, i nie rozumieją co się z nim dzieje. 

Tygodnie zaznaczone na czarno to okres bardziej niespokojnego zachowania dziecka. Tydzien z piorunem to niejako punt kulminacyjny. Kropki okolo 29/30 tygodnia to okres marudzenia ale nie zwazany z zadnym skokiem - dziecko zauwaza wtym czasie, ze ludzie moga sobie isc i je zostawic - dziecko uczy sie, czym jest odleglosc. 


5 tygodni 

Dziecko zaczyna byc bardziej uwazne i ”obudzone”, wszystkie zmysly sa wrazliwsze niz wczesniej. Od tej pory dziecko slyszy, widzi czuje zapach i smak zupelnie inaczej niz dotad i to moze sie mu wydawac niezrozumiale i przerazajace. Jedynym sposobem wyrazenia tego strachu jest krzyk i placz oraz szukanie bezpieczenstwa w ramionach rodziców. 

Nowe umiejetnosci: 
Patrzy slucha uwazniej i dluzej 
Jest bardziej swiadome dotyku, zapachów 
Usmiecha sie po raz pierwszy lub czesciej niz przedtem 
Uklad pokarmowy moze funkcjonowac lepiej np dzecku odbija sie rzadziej, rzadziej wymiotuje 
Moze plakac prawdziwymi lzami po raz pierwszy 


8 tygodni 

Dziecko zaczyna rozrózniac wzory w dzwiekach, zapachach i smaku, zauwaza, ze jego dlonie naleza do niego i jakie to uczucie gdy trzyma sie rece ponad glowa czy przed soba. Dziecko zaczyna miec kontrole nad swoimi ruchami ale nadal sa one nieskoordynowane. 

Nowe umiejetnosci: 
Podnosi glowe 
Przekreca sie ze strony na brzuch i plecy 
Kopie nózkami i macha raczkami 
Chce siedziec na Twoich kolanach 
Dotyka przedmiotów 
Próbuje zlapac przedmiot 
Trzyma przedmiot 
Patrzy na ludzi wokól 
Patrzy na wyraz twarzy 
Patrzy na przedmioty, które sie swieca 
Wydaje krótkie dzwieki i slucha siebie samego 
Lubi sluchac piosenek 

Nie wszystkie dzieci umieja robic to wszystko – rózne dzieci preferuja rózne czynnosci i róznie intensywnie je cwicza 


12 tygodni 

Jak wczesniej mozesz zauwazyc, ze dziecko jest bardziej krzykliwe, marudne, spi i je gorzej lub jest cichsze niz przedtem 
W wieku 12 tygodni dziecko wkracza w swiat zniuansowany: dziecko uczy sie rozumiec delikatne róznice i zachowywac sie zróznicowanie. Moze np slyszec róznice w tonie glosu, zauwazac jak zmienia sie swiatlo w pokoju, kiedy slonce skryje sie za chmure. Zauwazysz, ze ruchy dziecka sa bardziej miekkie kiedy wyciaga raczki, by cos schwycic lub gdy odwraca glowe sledzac jakis ruch. 


Nowe umiejetnosci: 
Potrafi skoordynowac ruchy oczu i glowy sledzac ruch 
Podnosci sie do pozycji siedzacej trzymajac sie Twoich dloni 
Odpycha sie obiema nózkami lezac w foteliku lub na kocu 
Lapie przedmioty obiema raczkami 
Wklada wszystko do buzi 
Oglada i bawi sie raczkami 
Zauwaza, ze moze piszczec i zmienia ton glosu 
Robi bable ze sliny 
Wyraznie daje do zrozumienia, ze jest znudzone gdy np zbyt dlugo patrzy na ta sama zabawke 


19 tygodni 

Marudne okresy zaczynaja byc coraz dluzsze, moga trwac az do 6 tygodni i zaczac sie juz w 14-tym tygodniu. 

Dziecko zaczyna rozumiec zdarzenia, w sensie krótkich sekwencji przechodzacych z jednego w inny wzór. Innymi slowy moze np nauczyc sie wyciagnac reke po zabawke, zlapac ja jedna reka, potrzasnac, przekrecic i wlozyc do buzi. Inny przyklad to fakt, ze dziecko moze laczyc dzwieki w sekwencje – np mamama, tatata. 

Nowe umiejetnosci 
Przekreca sie z pleców na brzuch lub odwrotnie 
Próbuje raczkowac 
Podpiera sia na rekach i podnosi tulów 
Lubi ruszac ustami, wypina jezyk 
Moze wziac przedmiot do jednej reki i przelozyc go do drugiej 
Wklada rzeczy, reke mamy, taty do buzi, zeby je zbadac, ugryzc 
Próbuje uderzac zabawkami o stól 
Zrzuca swiadomie zabawki na podloge 
Szuka rodziców 
Reaguje na wlasne odbicie w lustrze radoscia lub strachem 
Reaguje na wlasne imie 
Rozumie slowa 
Wymawia nowe dzwieki vvv,sss, zzz, rrr itd 
Uzywa spólglosek 
Wyciaga rece, gdy chce by je podniesc 
Cmoka ustami, gdy jest glodne 
Odpycha butelke/piers gdy sie naje 
Moze przesadnie reagowac np zakaslac jescze raz gdy rodzice zareagowali na poprzednie zakaslanie 

26 tygodni 

Okres marudzenia moze zaczac sie juz okolo 23 tygodnia i trwac okolo 4 tygodni. Typowe dla tego okresu jest na przyklad to, ze dziecko zle spi i wydaje sie miec koszmary senne, jest niesmiale w stosunku do obcych, nie ma apetytu, nie chce, zeby zmieniac mu pieluche czy ubranie.
Duzo sie teraz dzieje – dziecko zaczyna widziec i rozumiec rozne relacje/stosunki. Zauwaza fizyczna odleglosc pomiedzy przedmiotami i pomiedzy ludzmi. Pierwsza rzecza, która dziecko zauwaza i na co reaguje jest odleglosc pomiedzy nim samym a rodzicami. Swiadomosc, ze mama i tata niebezpiecznie zwieksza ta odleglosc a w dodatku samemu nie mozna miec na to wplywu moga byc dla dziecka przerazajace. 
Bardzo absorbujaca i interesujaca jest obecnie obserwacja polozenia róznych rzeczy wobec siebie – rzeczy moga byc w sobie wzajemnie, na sobie, pod soba itd. 
Dziecko zaczyna zauwazac jak wplywac na rozwój wypadków, co robic zeby sie cos dzialo. Wylacznik swiatla jest super dla tego rodzaju eksperymentów! Dziecko zaczyna zauwazac, ze niektóre rzeczy/sytuacje sa ze soba zwiazane. Np ze klucz przekrecony w dziurce w drzwiach wejsciowych oznacza, ze tata jest w domu! 
Nastepnym krokiem jest zrozumienie, ze ludzie i zwierzeta dopasowywuja wzajemnie ruchy np kiedy ida obok siebie. Dziecko zaczyna rozumiec, gdy cos jest ”nie tak” np gdy ludzie zderza sie ze soba – to moze byc zabawne – ale i przerazajace. 
Fizycznie dziecko zaczyna lepiej koordynowac swoje ruchy, raczkowanie idzie mu coraz lepiej. 
Bardzo wazne jest, by pamietac, ze dla kazdego dziecka swiat relacji bedzie innym – wlasnym- przezyciem – calkowicie opartym na tych umiejetnosciach, które dziecko zdobylo w poprzednich skokach rozwojowych. 

Nowe umiejetnosci: 
Siada samo 
Stoi bez pomocy, idzie z pomoca 
Obchodzi stól przytrzymujac sie 
Idzie pchajac rzeczy przed soba 
Raczkuje 
Chwyta male przedmioty za pomoca palca wskazujacego i kciuka 
Umie uderzac dwoma przedmiotami o siebie trzymajac je w obu dloniach 
Podnosi dywan, by zobaczyc, co sie pod nim znajduje 
Wyjmuje zabawki ze skrzynki i wklada je do skrzynki 
Zdejmuje skarpetki 
Karmi mame, tate i psa 
Przenosi wzrok z jednego obrazka na drugi w ksiazce z obrazkami 
Obserwuje ruchy osoby, która sie dziwnie zachowuje 
Patrzy uwaznie na szczególy np na metke przyszyta do misia 
Tanczy, gdy slyszy muzyke 
Nasladuje klaskanie 
Nasladuje machanie raczka na pozegnanie 
Protestuje, gdy mama czy tata wychodzi 
Raczkuje za mama czy tata 
Slucha uwaznie glosów w telefonie 
Laczy zdarzenia i slowa, rozumie proste polecenia np ” nie rób tak” 


37 tygodni 

Jak poprzednio - i ten skok zaczyna sie okresem marudzenia – dziecko krzyczy czesciej, jest niesmiale, nie ma apetytu, ”wisi” na rodzicach, i czasami wydaje sie zapomiec, to, czego sie dotychczas nauczylo – wydaje sie bardziej ”dziecinne” . 

Okolo 36-40 tygodnia Twoje dziecko zaczyna zauwazac i rozumiec, ze swiat mozna podzielic na grupy. Dziecko zauwaza, ze rzeczy moga miec cechy wspólne np moga brzmiec lub pachniec podobnie. 
Dziecko zaczyna rozumiec slowo ”kon” w ten sposób, ze wszystkie konie naleza do tej samej grupy, niezaleznie od tego, czy sa czarne czy brazowe, czy sa stoja w stajni czy tez na lace, czy sa z porcelany czy tez sa prawdziwe. Wszystkie sa konmi. 
Zrozumienie pojec w ten sposób wymaga czasu i treningu – dziecko staje sie malym naukowcem! Pracuje ciezko nad poznawaniem swiata poprzez wzrok, sluch, smak i dotyk, eksperymentuje nad podobienstwami i róznicami. 
Niektózy badacze uwazaja, ze w tym wieku zaczyna rozwijac sie inteligencja. Kiedy dziecko zaczyna dzielic swiat wedlug kategorii jego sposób myslenia zaczyna byc podobny do myslenia doroslych. Dlatego zaczynamy lepiej rozumiec wlasne dzieci poniewaz mysla w podobny sposób do naszego. 

Nowe umiejetnosci 
Pokazuje, ze rozpoznaje ksztalty 
Pokazuje, ze uwaza, iz cos jest zabawne – za pomoca gestów czy odglosów 
Rozumie nazwy przedmiotów np skarpetka czy kotek 
Wola czlonków rodziny – za pomoca róznych dzwieków 
Pociesza/przytula swoje zabawki 
Robi miny do wlasnego odbicia w lustrze 
Po raz pierwszy jest zazdrosne gdy mama lub tata przytula inne dziecko 
Zachowuje sie szczególnie grzecznie, gdy czegoc chce 
Bierze inicjatywe do zabawy 
Prosi mame lub tate, by zaspiewali piosenke lub klaskali 

46 tygodni 

Okolo 41-42 tygodnia moze rozpoczac sie okres marudzenia, który moze trwac do 5-ciu tygodni. Dziecko moze byc bardziej marudne, niesmiale, mniej samodzielne i bardziej ”dziecinne”. Zachowanie moze sie szybko zmieniac i dziecko moze byc bardzo grzeczne by za chwile bardzo rozrabiac – wszystko po to, by zwrócic na siebie uwage. 

To wszystko jest wprowadzeniem do nastepnego skoku rozwojowego – swiata sekwencji. W 46 tygodniu ( 44-48 ) dziecko zaczyna znajdowac i tworzyc sekwencje za pomoca swoich zmyslów. W poprzednim skoku dziecko czesto rozbieralo przedmioty na czesci po to, by je zbadac – obecnie zacznie je w tym celu skladac – na przyklad budowac wieze z klocków zamiast rozbierac zbudowana wieze. 
Twoje dziecko zaczyna laczyc zdarzenia – np zebranie swoich ubranek z podlogi i wlozenie ich do kosza na brudna bielizne. Zauwazysz, ze dziecko zaczyna rozumiec, ze niektóre zdarzenia zazwyczaj nastepuja po sobie i ze wie, jakie nastepne zdarzenie nastapi po poprzednim. Twoje dziecko np popatrzy na magnetofon, gdy skonczy sie tasma, bys zmienil strone kasety. 
Dziecko zaczyna wskazywac na rzeczy i nazywac je, lubi, gdy robisz to samo. Nastepnym krokiem bedzie pokazywanie w kierunku, w którym masz isc, gdy trzymasz je w ramionach. 

Nowe umuejetnosci 
Wskazuje na i nazywa rzeczy 
Wskazuje na i chce bys nazywal rzeczy 
Mówi ”nie” gdy nie chce czegos zrobic 
Umie udawac glosy zwierzat 
Mówi ”mmm” gdy chce jescze jesc 
Wie, co pasuje do siebie i moze wlozyc okragly klocek do okraglej dziury 
Próbuje ulozyc proste puzle 
Patrzy na lampe i wyciaga do niej rece, gdy naciskasz na wlacznik 
Próbuje rozmawiac przez telefon 
Próbuje rysowac na papierze 
Próbuje uczyc sie chodzic pchajac np chodzik czy krzeslo 
Znajduje cos do wspinania jesli chce sie do czegos dostac 
Schodzi tylem z kanapy czy schodów 
Próbuje celowac gdy rzuca pilka 
Wyraznie daje do zrozumienia, ze chce sie z Toba bawic i wyraznie sie z Toba bawi 
Szuka przedmiotu, który ukrylas 
Ukrywa przedmiot samo, czeka i smieje sie gdy go znajdziesz 
Podaje Ci przedmioty bys wlozyl je do szafy 
Przynosi przedmioty np pieluche 
Przynosi szczotke i zamiata 
Nasladuje Twoje czynnosci np miesza w garnku 
Próbuje sie samo rozbierac 
Próbuje ubrac skarpetke czy bucik 
Uzywa szczoteczki do zebów 
Daje Ci posmakowac, to, co samo je 
”Oszukuje” Cie gdy chce sie bawic udajac, ze nie umie tego, co wiesz, ze juz umie